Inbreng Wopke Hoekstra tijdens het debat over het eindverslag van de informateur Tjeenk Willink  12-5-2021  Voorzitter, dank aan dhr. Tjeenk Willink voor zijn goede werk. De CDA-fractie steunt de aanbevelingen die dhr. Tjeenk Willink doet. Het is nu tijd te werken aan het definiëren van de grote problemen en uitdagingen die voor ons liggen en waar een volgend kabinet aan zou moeten werken. Het CDA kijkt constructief in de inhoudelijke opdracht van dhr. Tjeenk Willink, en hopelijk vele, zo niet alle partijen, met ons.   Nederlanders gingen twee maanden geleden naar de stembus met een opdracht voor ons allemaal. We dragen verantwoordelijkheid richting onze eigen kiezers, maar nog veel meer naar alle Nederlanders. Want waar heeft ons land behoefte aan? Een eerlijke economie, met alles wat er aan de hand is in de wereld. Hopelijk gaat de economie de komende weken en maanden weer open. Maar herstel zal nodig zijn. Tijdens corona en het herstel na corona, zowel maatschappelijk als economisch. Een Veilige samenleving, met alles wat er aan de hand is op gebied van de georganiseerde misdaad, drugscriminaliteit. Een betrouwbare overheid, zie alle voorstellen voor een sociaal contract die wij hebben gedaan En dat alles op een manier die rechtvaardig is voor deze en de volgende generatie, zonder dat we hen met een forse rekening opzadelen. Of het nu gaat hun klimaat, hun overheidsfinanciën of hun veiligheid.   Mijn overtuiging was, is en blijft dat mensen in het land de inhoudelijke uitdagingen veel wezenlijker vinden dan wat wij hier bediscussiëren over onze onderlinge verhoudingen. Het formatieproces is tot nu toe met horten en stoten gegaan, maar de winnaars zijn aan zet. Tweede kans.  Het is de afgelopen weken veel gegaan over de bestuursstijl en daar heeft het CDA al meerdere male ideeën naar voren gebracht. Al voor de verkiezingen. Zo hoort het. Anderen gaan daarvoor naar Nieuwsuur. Inmiddels is het 8 weken na de verkiezingen en we moeten aan de slag. We hebben een verantwoordelijkheid om problemen op te pakken, niet voortdurend met onszelf bezig te zijn en over anderen te spreken.   Ik heb eerder weleens gezegd, politici moeten niet teveel willen beloven. Volksvertegenwoordigers moeten het vooral laten zien. En daarin heeft de nationale ombudsman gisteren ons een terechte schop onder de kont gegeven. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Laten we daarom stapje voor stapje, en zonder pretenties, onze stinkende best doen om te doen waarvoor we zijn gekozen.

CDA-Kamerlid Anne Kuik betoogde donderdag in de Tweede Kamer dat Pieter Omtzigt – samen met een aantal andere Kamerleden – jarenlang geknokt heeft om alle informatie in de toeslagenaffaire boven tafel te krijgen en de problemen van duizenden gedupeerde ouders op te lossen. En dat juist op dat punt in de notulen van de Ministerraad een bizar beeld ontstond, waar kritische Kamerleden als het probleem werden beschouwd in plaats van het leed van de gedupeerde ouders.
De volledige inbreng van Anne Kuik is via deze link te lezen. 
Uitspraken over Kamerleden Anne Kuik liet weten dat dit debat voor het CDA de conclusies bevestigt die wij in januari ook al trokken: het voltallige kabinet is terecht afgetreden. Na de uitleg van alle ministers over de uitspraken die zij over Kamerleden deden, en in welke context, gaf zij het volgende aan:
Kuik: “De premier en de ministers van Financiën en Sociale Zaken hebben erkend dat het niet ondanks, maar dankzij de vragen van Pieter Omtzigt en Renske Leijten e.a. was dat het kabinet uiteindelijk in actie is gekomen. Deze ministers hebben uitgelegd waar hun uitspraken over Kamerleden vandaan komen en in welke context. Zoals frustratie, of zorgen over de uitvoering. Maar ik mis in die notulen nog wel wat, en dat steekt. We lezen maar één kant over hoe de inzet en input van Kamerleden wordt beoordeeld. We hadden graag gezien dat in deze notulen ook die andere kant, over dat de Kamerleden gelijk hadden, had gestaan.”
Wopke Hoekstra legde tijdens het debat, in zijn rol als minister van Financiën, uit dat de werkelijkheid een stuk genuanceerder is dan het beeld dat de notulen in eerste instantie oproepen. Dat genuanceerde beeld is in de tweede termijn na vragen van Anne Kuik nog eens bevestigd. De motie van afkeuring die DENK vervolgens indiende, wilde de CDA-fractie en een Kamermeerderheid daarom niet steunen.
Grondwettelijke toetsing Tijdens het debat diende Kuik tevens een motie in met steun van een brede Kamermeerderheid, waarin ze voorstelt om het verbod op constitutionele toetsing uit de Grondwet te schrappen. Daarnaast stelde ze voor om een kaderwet toezicht in te dienen, die de onafhankelijkheid van toezichthouders borgt. Tot slot moet de nieuwe regering binnen een jaar voorstellen doen voor een nieuw sociaal contract, zoals Pieter Omtzigt doet in zijn boek. Naast het rechtdoen van de ouders, wat voor de CDA-fractie prioriteit nummer 1 is, moeten er ook stappen gezet worden voor een betere rechtsstaat.
Kuik: “We moeten toe naar een nieuw sociaal contract. De tien punten die Omtzigt in zijn boek noemt zouden eigenlijk allemaal moeten worden overgenomen. Zoals een nieuwe balans tussen macht en tegenmacht. Naar een overheid die er is voor de mensen. Naar een cultuur waar het oplossen van concrete problemen weer centraal staat en niet de beeldvorming. En voorzitter, laat dat ook een les zijn voor ons zijn als Kamer.”
Motie-Kuik
De Kamer,
Gehoord de beraadslaging,
Constaterende dat de kinderopvangtoeslagaffaire meerdere weeffouten in het Nederlandse politieke en bestuurlijke systeem heeft blootgelegd,
Overwegende dat als gevolg hiervan de rechten en de bescherming van Nederlandse burgers in het gedrang zijn gekomen,
Overwegende dat dit heeft geleid tot een breuk van vertrouwen tussen overheid en burger en dat dit vertrouwen tussen overheid en burger hersteld moet worden,
Overwegende dat anders dan in de meeste andere rechtsstaten Nederlandse rechters wetten die door de Kamer zijn aangenomen niet kunnen toetsen aan de Nederlandse Grondwet, terwijl daarin de belangrijkste fundamentele rechten van de burger zijn vastgelegd,
Verzoekt de regering binnen een jaar wetsvoorstellen in te dienen om artikel 120 van de Grondwet te schrappen en om een kaderwet toezicht in te dienen, die onafhankelijkheid van toezichthouders borgt, 
Verzoekt de (nieuwe) regering de uitwerking van grondwettelijke toetsing ter hand te nemen,
En verzoekt de nieuwe regering binnen een jaar de concrete voorstellen voor een nieuw sociaal contract te doen toekomen.
En gaat over tot de orde van de dag.
Kuik Dassen Azarkan Simons Segers Van der Plas Pouw-Verweij Klaver Den Haan Ouwehand Jetten  

CDA-inbreng bij debat over notulen toeslagenaffaire door Tweede Kamerlid Anne Kuik  De conclusies in het rapport ‘Ongekend Onrecht’ van de commissie Van Dam over de toeslagenaffaire waren glashelder en snoeihard. De Kamer is jarenlang onvolledig, onjuist en ontijdig geïnformeerd. Met als gevolg dat de waarheid en omvang veel te lang onder de pet is gehouden.  Het aftreden van het voltallige kabinet was onomkoombaar. Mijn collega Pieter Omtzigt heeft – samen met een aantal anderen hier in de zaal – jarenlang geknokt om alle informatie boven tafel te krijgen en de problemen van duizenden gedupeerde ouders op te lossen. Hij is daar letterlijk ziek van geworden door enorme tegenwerking.   We staan hier vandaag omdat uit de notulen van de Ministerraad juist op dat punt een bizar beeld ontstaat: dat de toon en houding van kritische Kamerleden werden beschouwt als ,het probleem, in plaats van het leed van de ouders. Het kabinet stelt dat door de vragen van  Omtzigt, Leijten de regering haar werk niet goed kon doen. Maar ik vraag het kabinet is het juist niet andersom? Zonder die vechtersmentaliteit en stroom aan vragen was het kabinet niet eens begonnen met dat werk. Sterker nog: zonder die informatie zag het kabinet zelf heel lang niet dat er een probleem was. Of wilde het niet zien. Graag een uitgebreide reflectie van het kabinet op dit punt.   Voor de CDA-fractie hebben de ouders, die werkelijk alles zijn kwijtgeraakt, altijd op de eerste plaats gestaan. Omtzigt stelt al sinds 2017 Kamervragen, om mensen te helpen die tussen de wielen van de overheid terecht zijn gekomen. En voor de duidelijkheid: toen lag er al een vernietigend rapport van de Ombudsman, een uitspraak van de Raad van State en intern het memo-Palmen die duidelijk zei dat er gecompenseerd moest worden. Er zijn logische uitzonderingen op artikel 68 (die ziet op de informatievoorziening) , maar mag niet verworden tot een muurtje om je achter te verschuilen als het openbaar maken van relevante informatie politiek gezien niet uitkomt. Hoe ziet het kabinet dat nu achteraf? Ik wil weten wat er nu na de unaniem aangenomen motie over art.68GW in beweging is gezet. Wanneer komt de regeringscommissaris informatiehuishouding nu eindelijk? En hoe ziet de voorgestelde taakopdracht eruit? Want de informatiepuinhoop is groot. Waar blijft de staatscommissie? De problemen zijn voor de ouders nog niet opgelost. Zoals zie ook wat in trouw staat vandaag. Ik vraag hier direct een brief met uitleg over het drama van de compensatieregeling. We hebben te maken met een politieke cultuur die teveel uitgaat van modellenwerkelijkheden en te weinig van de menselijke maat. Waarbij het mogelijk blijkt dat mensen vermalen worden. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor slachtoffers van aardbevingsschade in Groningen.   We moeten toe naar een nieuw sociaal contract. De tien punten die Omtzigt in zijn boek noemt zouden eigenlijk allemaal moeten worden overgenomen. Zoals een nieuwe balans tussen macht en tegenmacht. Naar een overheid die er is voor de mensen. Naar een cultuur waar het oplossen van concrete problemen weer centraal staat en niet de beeldvorming. En voorzitter, Laat dat ook een les zijn voor ons zijn als kamer. Want als we af willen van een Cultuur die is gericht op beeldvorming. Dan zullen wij ook naar onszelf moeten kijken. Die cultuurverandering gaat ook over ons. Over u en ook over mij. Want laten we eerlijk zijn. We hebben samen campagne gevoerd met onze oplossingen voor een beter Nederland. Maar we hebben het nu al een maand tot diep in de nacht, vooral over onszelf. En Voorzitter ik hoop dat we die concrete oplossingen, waar mensen op zitten te wachten, ook echt gaan realiseren. Mijn pleidooi is om dat niet alleen samen te zeggen, maar ook samen te gaan doen.